اختصاصی مملکت آنلاین/
درمان بی اختیاری ادراری در بانوان
یکی از مشکلاتی که افراد به خصوص بانوان بعد از میانسالی و در دوره ی کهن سالی با آن درگیر می شوند و بسیار هم آزارنده است، بی اختیاری ادراری می باشد.
به گزارش مملکت آنلاین، آمارها نشان می دهد حدود 15 تا 30 درصد بانوان مسن در جامعه و 50 درصد افراد مسن در آسایشگاه های سالمندان از مشکل بی اختیاری ادرار رنج می برند، به خصوص با توجه به نیاز مداوم به دستشویی و تطهیر بدن، این مشکل زحمات جسمی و روانی زیادی به فرد مبتلا و اطرافیان، تحمیل می کند.
انواع بی اختیاری ادرار در بانوان
- بی اختیاری ادراری اورژانسی
در این حالت فرد احساس پر بودن مثانه و نیاز به تخلیه آن را پیدا می کند ولی با شروع اقدام برای رفتن به دستشویی، معمولا فرد در طی مسیر رسیدن به دستشویی و قبل از آن، اختیار ادرار را از دست می دهد. این مشکل بسیار آزارنده، بی اختیاری ادرار است و معمولا فعالیت های فرد گرفتار و رفت و آمدهای وی را به شدت محدود می کند.
- بی اختیاری استرسی
دراین حالت، در زمانی که مثانه نیمه پر یا پر می باشد با ورود کمترین استرس مثل عطسه کردن، سرفه کردن، خنده و ... فرد اختیار ادرار را از دست می دهد و بخشی از ادرار از بدن خارج می شود.
- مدل ترکیبی بی اختیاری ادرار
در این حالت، فرد از دو فرم بی اختیاری اورژانسی و استرسی رنج می برد و مشکلات جسمی وروانی بیماردر این حالت شدیدتر است.
علل بی اختیاری ادرار
در یک بررسی کلی، اصلی ترین علت بی اختیاری ادرار در بانوان مسن، ضعیف بودن عضله ی مثانه، گردن مثانه و ضعف عضلات کف لگن می باشد.
ضعف این سه دسته عضلات یعنی عضله ی بدنه ی مثانه، عضله ی گردن مثانه، دهانه ی مثانه و عضلات لگن با افزایش سن، در بعضی از افراد در کنار عوامل زمینه ساز، بی اختیاری ادرار منجر به بروز این مشکل آزارنده در کهن سالی در بانوان می شود.
از نگاه طب سنتی، غلبه ی سردی و تری بر کل بدن و بخصوص در مثانه و شکم در بانوان، عامل اصلی بروز ضعف عضلات نگهدارنده ادرار می شود. بنابراین در بانوان با مزاج جبلی سرد، بخصوص سرد و تر (یعنی بلغمی ها) در صورتی که با سبک زندگی غلط، اضافه وزن و تغذیه نادرست به سمت غلبه ی سردی و تری یعنی سوء مزاج سرد و تر بروند، زمینه به طور کامل برای بروز این مشکل فراهم می شود.
عوامل زمینه ساز بی اختیاری ادرار در بانوان
- سن
افزایش سن در بانوان،شل شدن عضلات کامل بدن وهمین طور شل شدن عضلات کف لگن زمینه را برای شروع مشکل بی اختیاری ادرار در دهه ی 7 و 8( حدود 70 تا 80 سالگی) زندگی فراهم می کند. به خصوص اگر در کهن سالی فرد با مشکلاتی مانند دیابت، فشارخون و مصرف داروهای متعدد درگیر باشد، امکان ابتلا به بی اختیاری ادرار افزایش می یابد.
- حاملگی
در هرنوبت حاملگی با افزایش حجم شکم و فشار جنین بر لگن، عضلات این ناحیه مجبورند خود را با این شرایط تطبیق دهند. بعد از حاملگی، عضلات شکم و و کف لگن و رحم آزاد شده و در نتیجه شل و افتاده خواهد شد. این حالت به خصوص اگر با زایمان های مکرر همراه باشد، یعنی در زنانی که حاملگی های متعدد داشته اند باعث شلی و افتادگی عضلات کف لگن و مثانه خواهد شد.
- چاقی و اضافه وزن
اضافه وزن و چاقی در هر میزان در دوره ی جوانی و میان سالی بانوان قطعا اثر تشدیدکنندگی مشکل بی اختیاری ادرار را بدنبال خواهد داشت؛ بدین جهت به بانوان جوان توصیه می شود که اگر اضافه وزن و چاقی دراین سنین دارید مطمئن باشید در سن پیری، احتمال بروز این مشکل در شما دوبرابر خواهد شد.
- سایر عوامل مستعد کننده ابتلا به بی اختیاری ادرار در بانوان
- افسردگی
- دیابت
- عفونت های مکرر دستگاه ادراری
- سنگ های ادراری
- یبوست
- سکته های مغزی
- پارکینسون
- سابقه ی رادیو تراپی شکم ولگن
- مصرف الکل
- مصرف زیاد کافئین (قهوه)، چای و سیگار
درمان بی اختیاری ادرار
- تقویت عضلات کف لگن
ساده ترین و راحت ترین و کم هزینه ترین روش درمانی تقوقیت عضلات کف لگن می باشد که معمولا نتیجه ی خوبی خواهد داشت.
برای تشخیص عضلات کف لگن، کافی است در حال ادرار کردن تلاش کنید جریان ادرار را قطع کنید عضلات کف لگن در این حالت منقبض می شوند. بعد از پیداکردن این عضلات، مطابق برنامه ی زیر عضلات لگن خود را تقویت کنید:
- عضلات کف لگن را سفت کنید تا 6 بشمارید.
- عضلات کف لگن را رها کنید وتا 6 بشمارید.
- این حرکت را در هر نوبت 10 بار تکرار کنید.
در طی شبانه روز 3 بار (صبح – ظهر – شب) این تمرین را انجام دهید.
نکته ی مهم : قبل از شروع تمرین فوق، مثانه ی خود را تخلیه کنید.
- داروهای شیمیایی
در طب نوین برای کنترل ادرار در بانوان مسن، داروهای شیمیایی توصیه می شود. برای مصرف این داروها، حتما نظر پزشک درمانگر و توجه به سایر مشکلات همراه مثل بیماری های خاص از جمله دیابت، فشارخون، بیماری های مغز و اعصاب و ... ضروری می باشد.
- جراحی
روش های جراحی در زمانی استفاده می شود که بی اختیاری ادرار شدید است و کاملا فعالیت های شخصی، خانوادگی، اجتماعی فرد را مختل کرده است.
- طب سوزنی
در کنترل و کاهش شدت بیماری بسیار موثر است.
کنترل بی اختیاری ادرار با اصلاح سبک زندگی
- کاهش وزن و رفع چاقی به آرامی و در طول زمان
- رفع یبوست
- قطع ویا کاهش مصرف: الکل، سیگار، قهوه، چای
- کنترل بیماری های زمینه ای مثل دیابت، فشارخون و...
- در طول شب، به خصوص قبل از خواب مایعات کمتر مصرف شود.
- برنامه منظم پیاده روی
- برنامه منظم یوگا
توصیه های طب سنتی برای کنترل بی اختیاری ادراری
چنانچه ذکر شد، طب ایرانی علت بروز بی اختیاری ادرار در بانوان کهن سال را، غلبه ی سردی و تری عارض بر بدن و شکم می داند، بدین جهت برای درمان و کنترل این مشکل تلاش می کند و سردی و تری غلبه بر بدن بیمار را کاهش می دهد. در راستای این هدف به رعایت نکات زیر توصیه می کند:
- ماساژ شکم وزیر شکم با روغن های گرم مثل سیاهدانه
- مصرف کمتر مواد غذایی مثل برنج سفید، عدس، ماهی، ماکارونی، لازانیا، گوشت گاو، نان های سفید و کارخانه ای، سرکه و آبغوره و لبنیات
توصیه های غذایی برای کاهش علائم بی اختیاری ادراری
- مصرف شربت عسل هرروز
- مصرف 4 مغز
- مصرف موز (هفته ای دو نوبت)
- مصرف نان سبوس دار
مصرف بیشتر گوشت ماکیان مثل کبک و بلدرچین
دکتر مهدی شاکری گلپایگانی – پژوهشگر و درمانگر طب ایرانی
انتهای پیام/