تدابیر طب سنتی برای سالمندان

به گزارش مملکت آنلاین، در طب سنتی ایران، دوران زندگی به چهار مرحله‌ رشد، جوانی، میانسالی و سالمندی تقسیم می‌شود که از 60 سالگی به بعد، فرد به دوران سالمندی وارد می‌شود. لازم به ذکر است، هرکدام از این چهار مرحله، تدابیر حفظ الصحه (بهداشتی)، ویژگی خود را دارد که هر فرد با رعایت این دستورات و تدابیر بهداشتی می‌تواند دوران زندگی خود را به بهترین نحو طی کند.

از ویژگی‌های دوران سالمندی کاهش حرارت غریزی بدن است. هر فرد با سطحی از انرژی حیات متولد می‌شود که این انرژی به طور طبیعی در سال‌های ابتدایی عمر در اوج است و به تدریج کاهش می‌یابد. رعایت تدابیر حفظ الصحه می‌تواند حافظ این حرارت باشد؛ در حالی که سبک زندگی ناسالم باعث هدر رفتن و کاهش زودتر از موعد این انرژی خواهد بود. در دوران سالمندی، مزاج سنی سرد و خشک است که البته در بعضی از افراد به دلایل مشکلات گوارشی و تجمع رطوبت نامناسب در بدن سردی و تری عارض خواهد شد؛ در هر دو نوع، حرارت و انرژی کاهش می‌یابد، اما در بعضی سالمندان در ظاهر لاغری و در بعضی چاقی نمایان خواهد شد که هریک ویژگی‌های متناسب با خود را خواهند داشت.

در واقع، سالمندی یک بیماری نیست، بلکه یک جریان طبیعی زیستی است، اما شیوع ابتلا به بیماری‌ها در این دوران افزایش می‌یابد. مطالعات نشان می‌دهند سبک زندگی در افزایش طول عمر نقشی به مراتب قوی‌تر از ژن‌ها بازی می‌کند.

توجه داشته باشید، تغییرات سالمندی از سال ها قبل از آن آغاز می شود. با توجه به تغذیه در این دوران اززندگی به دلیل تغییر نیازهای تغذیه ای بدن از اهمیت به سزایی برخوردار است. نیاز سالمندان به مواد مغذی متأثر از داروها، بیماری ها و پدیده های بیولوژیکی دوران میانسالی و سالمندی بوده و در افراد مختلف با یکدیگر متفاوت است.

مهمترین توصیه تغذیه ای برای این سنین، تهیه غذاهای ساده و کم حجم است به شکلی که تمامی نیازهای فرد به مواد مغذی تامین گردد . انتخاب نوع غذا در برنامه غذایی روزانه از اهمیت خاصی برخوردار است. نکته اساسی که باید در برنامه غذایی سالمندان موردتوجه قرار گیرد، مصرف مواد غذایی کم‌چربی و کم کلسترول (مانند شیر و لبنیات کم ‌چرب، کاهش مصرف روغن، کره، خامه و ...)، کم‌نمک و پر فیبر است.

در طب سنتی برای داشتن زندگی سالم در سالمندی، رعایت بعضی موارد لازم است که عبارت‌اند از:

• برای سلامت در سالمندی باید درمان طب سنتی را از میانسالی شروع کرد. مزاج سالمندی سردی و تری است و باید مراقب بود که این سردی و تری بر بدن غلبه نکند. حفظ رطوبت بدن و جلوگیری از خشکی آن برای حفظ سلامت بسیار مهم است.
• با توجه به این که مزاج سالمندان عموماً سرد و خشک است، هوایی مشابه با بهار متناسب این مزاج است. این اصل می‌تواند شامل شهر، چیدمان خانه و اتاق و وسایل فرد سالمند باشد به‌گونه‌ای که جریان هوا به‌خوبی جریان یابد و سالمندان در انزوا قرار نگیرند.
• تغذیه: غذاهای سریع الهضم و مقوی مناسب برای این گروه هستند که توصیه می‌شود در حجم کم و به‌دفعات میل شوند. پرهیز حتی‌الامکان از مصرف سردی جات و مصرف گوشت گوسفند و پرندگان، تخم‌مرغ عسلی، آش‌ و سوپ‌های ساده، نخود آب، آبگوشت توصیه می‌شود.. همچنین مصرف موادی مانند شنبلیله، برگ چغندر، شوید، انگور، مویز، کشمش، انجیر، گردو، گلاب، عرق بیدمشک، بهارنارنج، عسل و انواع مرباها مثل زنجبیل، بالنگ و سیب برای سالمندان مفید است.

به‌ لیمو، بیدمشک و بادرنجبویه برای دوران میانسالی به بعد مناسب هستند. بادرنجبویه باعث تقویت ذهن و معده می‌شود. گل گاو زبان برای استفاده حتماً دم شود. همچنین، شربت گلاب زعفران بیدمشک برای دوران میانسالی و سالمندی را توصیه می‌شود. ترکیب شیربادام همراه با زعفران برای سالمندان  نیز مفید است.

• خواب ‌و بیداری: سالمندان معمولاً به دلیل بیماری و مشکلات اضطرابی کیفیت خواب مطلوبی ندارند؛ بنابراین، توصیه می‌شود شام سر شب میل شده و زود بخوابند. نوشیدن شیر گرم می‌تواند به بهبود خواب کمک کند. معمولاً طول خواب شبانه در سالمندان کاهش می‌یابد که البته این امر با توجه به مزاج افراد متفاوت خواهد بود.
• ورزش و ماساژ: ورزش، ماساژ و روغن زدن به بدن با روغن بنفشه و بادام در هنگام صبح در این گروه بسیار مفید است. ورزش سبب افزایش حرارت غریزی می‌شود و با توجه به افت حرارت غریزی در این دوران، ورزش خیلی کمک ‌کننده است. لازم است هر سالمند متناسب با شرایط جسمانی خویش ورزش کند که از آن جمله می‌توان به ورزش‌های هوازی ازجمله پیاده‌روی اشاره کرد.
• حالات روحی: سالمندان معمولاً به دلیل ازدواج فرزندان، کناره‌گیری از محیط کار، از دست دادن همسر و هم‌سن‌وسالان خود، بیماری‌ها، افت توانمندی‌های ذهنی، اجتماعی و اقتصادی به‌تدریج از اجتماع دور می‌شوند که این موضوعات می‌توانند هریک زمینه‌ای برای ابتلا یا تشدید اختلالات روحی سالمند ازجمله افسردگی و اضطراب شود. ارتباط داشتن با اطرافیان به ‌ویژه فرزندان، نوه‌ها و دوستان، داشتن تفریح و انجام اعمال ذهنی مانند مطالعه در نشاط سالمندان بسیار مؤثر است. همچنین مصرف موادی مانند گلاب، بهارنارنج، فالوده سیب، زعفران، بیدمشک، سیب و به می‌تواند به این امر کمک کند.

نکته پایانی:

تغذیه در تمامی دوران زندگی نقش اساسی و مهمی دارد و اهمیت آن در زمان پیری و سالخوردگی چند برابر هم می‌شود، چرا که جذب بیشتر مواد مغذی و ویتامین‌ها در این سنین کمتر شده و نقش کمتری را ایفا می‌کنند. برای این که در دوران سالخوردگی کمتر دچار عارضه شده و بیمار شویم، پس بهتر است در این دوران نیز اصول تغذیه را رعایت کرده و برای رعایت این اصول مشورت با متخصصین تغذیه یکی از راهکارهاست.

انتهای پیام/